Samenleving

Sjoemelen met miljoenen afgestraft

Cat

Het afgelopen jaar zette het herstel van de economie verder door. Het volume van bedrijfsinvesteringen is toegenomen en het vertrouwen van consumenten verbeterd. De huizenprijzen stijgen weer en de files op de Nederlandse wegen worden almaar langer. Tegelijkertijd verdampten miljarden euro’s op effectenbeurzen als gevolg van fraudezaken. „Our company was dishonest” sprak Volkswagen-baas Horn: „We totally screwed up.”

Gesjoemel met software

In september dit jaar maakte de Amerikaanse milieutoezichthouder EPA bekend dat Volkswagen speciale software in de auto’s gebruikt om uitstootgegevens te vervalsen. Deze zogenaamde sjoemelsoftware heeft door wanneer het om een test gaat en zorgt er dan voor dat de emmissietest minder uitstoot van schadelijke stoffen gedetecteert dan wanneer de auto’s op de weg rijden. In eerste instantie zou deze manipulatie betrekking hebben op een half miljoen verkochte auto’s in de Verenigde Staten. Inmiddels is bekend dat wereldwijd meer dan 11 miljoen dieselauto’s zijn uitgerust met sjoemelsoftware. De verwachte claims en boetes lopen in de miljarden. Een week na het bekend worden van de fraude had de beurswaarde van Volkswagen ruim 25 miljard ingeleverd en trad VW-topman Winterkorn af.

Gesjoemel met aanbestedingen

Afgelopen jaar berichtten de media veelvuldig over fraude bij aanbestedingen. De fraudezaak binnen NS spande de kroon. Deze zomer bleek dat NS-dochter Qbuzz een afgezwaaide directeur van concurrent Veolia als bedrijfsspion had ingezet om vertrouwelijk informatie te bemachtigen voor de aanbesteding van het openbaar vervoer in Limburg. Hij werd via een adviesbureau ingehuurd om zich richten op het winnen van de aanbesteding. De inhuur via het adviesbureau was bedoeld om het concurrentiebeding te omzeilen. De voormalig Veolia-directeur kreeg een telefoon en emailaccount onder een andere naam. Qbuzz won de aanbesteding, maar de provincie trok de consessie in toen de fraude aan het licht kwam. NS-topman Timo Huges werd gedwongen af te treden.

Gesjoemel met geld

Deze maand ging de beurskoers van Arcadis onderuit nadat de Braziliaanse politie de kantoren van het Nederlandse ingenieursbureau was binnengevallen. Volgens analisten zou hierbij sprake zijn van een fraude van 50 miljoen euro bij een watermanagementproject in het noorden van Brazilië. Eerder dit jaar kwamen fraudegevallen bij Imtech en SBM Offshore aan het licht. Bij SBM Offshore gaat het om omkoping. De olieplatformbouwer betaalde een recordschikking naar aanleiding van de smeergeldaffaire. Het installatiebedrijf Imtech met 22.000 werknemers kwam in de problemen nadat grootschalige boekhoudfraude aan het licht kwam bij de bouw van een pretpark in Polen. Daarna doken in de Duitse tak van Imtech nog diverse fraudegevallen op. Financiers trokken daarna hun handen van het bedrijf af. In augustus ging Imtech failliet.

Kat in het donker

De verleiding om te frauderen neemt toe naar mate het financieel belang groter wordt en de pakkans kleiner. Het is opvallend dat de meeste fraude diep in de organisatie of ver weg van het moederbedrijf wordt gepleegd. In vrijwel alle gevallen zegt de top onwetend te zijn en overvallen door het nieuws dat naar buiten komt. Soms is de fraude begonnen voor hun aantreden bij het bedrijf. Dat ontslaat topmensen niet van hun verantwoordelijkheid. Als zij niet van het gesjoemel binnen hun bedrijf wisten, dan had de top dat moeten weten en optreden. Topmensen worden in toenemende mate vervolgd en gestraft voor het sjoemelen met miljoenen.

1 reactieEen reactie plaatsen

De vrijheid bewijst zichzelf naarmate zij verwezenlijkt wordt

Parijs aanslagen

Begin dit jaar werd de wereld opgeschikt door de schokkende beelden van de aanslag op Charlie Hebdo. Het was een aanval op de vrijheid van meningsuiting. De 13 november aanslagen in Parijs waren een aanval op onze vrije manier van leven. Zij herinneren ons aan de terroristische aanslagen op 11 september 2001. Een datum die onze geschiedenis markeert. De beelden van de vliegtuigen die zich in de Twin Towers boorden vergeten wij nooit. Waar waren wij tijdens de aanslagen en welke invloed hadden de gebeurtenissen op ons?

Op het moment van de aanslagen was ik op het ministerie van Defensie. Samen met collega’s gaf ik daar een presentatie. Maandenlang hadden wij ons op daarop voorbereid. Het was een belangrijk moment om onze visie te presenteren en te toetsen. Tijdens de presentatie werd de hoogste militair in rang weggeroepen. We konden ons verhaal nog wel afmaken. Na een open discussie verlieten we tevreden het Defensiegebouw aan het Plein in Den Haag. Eenmaal buiten werden wij aangeklampt door een jongeman die ons vroeg of wij aan de kant van de Amerikanen stonden. Wij negeerden die vraag en zochten een plaats op een van de terrassen aan het Plein om ons bezoek aan het ministerie te evalueren. Naast onze tafel werd een groot scherm gemonteerd. Even later zagen wij daarop de beelden van de vliegtuigen die zich door de Twin Towers boorden. Het publiek stroomde van alle kanten toe om de beelden te zien. Opeens zaten wij midden in een arena van rampkijkers. 

In de auto op weg naar huis belde ik mijn vrouw. Zij had het nieuws nog niet gehoord. Wij besloten dat wij onze jonge kinderen niet wilden blootstellen aan de gruwelijke beelden. De televisie in de woonkamer ging niet aan, maar lang konden we het nieuws niet verborgen houden. Een week na de aanslagen maakte onze zoon tekeningen over de beelden die hij had gezien op het jeugdjournaal. Je ziet torens in brand staan. Er hangt een vliegtuigtuig in de lucht. Mensen springen naar beneden, met een parachute. Ambulances zijn onderweg.

9-11(02)

Op een volgende tekening zie je een toren instorten. Lachende mensen kijken uit de ramen.

9-11(01)

Hoe beleeft een jongen van vier de beelden van de aanslagen? Voor hem was het een gebeurtenis met veel actie. Hij associeerde de beelden nog niet met een grote ramp en veel slachtoffers.

“De vijanden van de vrijheid hebben een oorlogsdaad tegen ons land gesteld.” sprak George W. Bush na de terroristische aanslagen. Die uitspraak vormde de start van de ‘War on Terror’. In de jacht op het meesterbrein achter de aanslagen werd Afghanistan ingevallen. Daarna volgde de zinloze invasie in Irak op zoek naar niet aanwezige massavernietingswapens. Die inval leidde tot een destabilisering in het Midden Oosten. Het machtsvacuüm dat ontstond na het vertrek van de Amerikaanse troepen legde de voedingsbodem voor rebellenlegers en terroristische groeperingen.

“De vrijheid bewijst zichzelf naarmate zij verwezenlijkt wordt” zei de Franse filosoof Jean-Paul Sartre: “De vrijheid wordt niet cadeau gedaan; men moet zichzelf veroveren op zijn hartstochten, op zijn geslacht, op zijn klasse en zijn volk en met zichzelf de andere mensen veroveren.”

0 ReactiesEen reactie plaatsen

Uitwerking decentralisaties behoeft nog aandacht

blueladies_000

Auteur: Peter Lievense

Het jaar van de decentralisaties zit er bijna op. De overdracht van taken heet geslaagd; de uitwerking behoeft nog aandacht.

De decentralisatie in de praktijk aan de keukentafel: de medewerker constateert namens de gemeente dat mijn moeder van 85 recht houdt op een aantal uren huishoudelijke hulp. Die huishoudelijke hulp, al jaren dezelfde kracht en in loondienst bij een thuiszorgorganisatie, zit ook aan de keukentafel. Zij krijgt te horen dat ze dan wel ontslag moet nemen en zich als alfahulp moet laten inschrijven. De thuiszorgorganisatie heeft een bemiddel-bv’tje opgericht waar haar ontslagen werknemers zich kunnen aanmelden als alfahulp.

De gemeente bespaart zo 5 euro per uur. Een alfahulp krijgt 11 euro per uur en is een soort zelfstandige zonder personeel. Ik ken een alfahulp die een paar weken na een hartaanval weer aan het werk ging. De cardioloog vroeg of ze gek geworden was. Nee, ze was alfahulp en kreeg geen ziektegeld. Twaalfduizend medewerkers van TSN Thuiszorg wacht hetzelfde lot. Hoe pijnlijk schrijnt opnieuw de Haagse werkelijkheid: een minister van Sociale Zaken die zich hard maakt voor vaste banen en tegen misbruik van zzp’ers, en de gemeenten die afgeknepen door Den Haag de laagstbetaalden de slavernij injagen.

Ook als het gaat om de persoonsgebonden budgetten behoeft de uitwerking nog aandacht. Ondanks vijf Kamerdebatten en een hoop ophef gaat het de helft van de gemeenten wellicht weer niet lukken om de uitbetaling van de persoonsgebonden budgetten mogelijk te maken via SVB. Het pgb-alarm loeit weer op Twitter: eerder dit jaar zaten tienduizenden mensen maanden zonder inkomen. Het probleem wordt deels veroorzaakt door ‘niet-matchende IT-systemen’. De IT-sector wil zich maatschappelijk profileren, hier ligt een kans: sla de handen ineen en zorg dat het matcht!

1 reactieEen reactie plaatsen

Solidarité

FullSizeRender

Mijn hart bloedt voor Parijs, voor de doden en hun geliefden, hun familie, hun vrienden, hun collega’s. Mijn hart bloedt voor dit moment in de geschiedenis waarop mensen zo kunnen ontsporen.

Zo verwoordde David van Reybrouck zijn gevoelens daags na de  terroristische aanslagen in Parijs. Langzaam dringen de gevolgen van het bloedbad tot ons door. De slachtoffers hebben onze volle aandacht. Op sociale media circuleren berichten van mensen op zoek vaan hun geliefden. “Je cherche des nouvelles de ma fille Lola qui était au Bataclan pendant la fusillade.” Zestien uur later volgt het trieste bericht waarin de vader de dood van zijn dochter op twitter meldt: “Je viens d’avoir confirmation du décès de Lola. Merci à tous ceux qui nous ont aidé aujourd’hui.” De slachtoffers krijgen een gezicht als de dodenlijst bekend wordt gemaakt met veel jonge slachtoffers uit de hele wereld. Onze gedachten gaan uit naar de familie en naasten van de slachtoffers, met hen die door deze aanval zijn getroffen en met de Fransen.

Over de hele wereld wordt geschokt gereageerd en leven mensen met de Fransen mee. Wereldwijd kleuren gebouwen in de Franse driekleur als toonbeeld van solidariteit. Maar er klinkt ook oorlogstaal. President Hollande spreekt over een ‘oorlogsdaad’ uitgevoerd door een ‘terroristisch leger’. Premier Rutte benadrukt dat wij in oorlog zijn met IS. David van Reybrouck bekritiseert het oorlogszuchtige taalgebruik. Het doet denken aan de oorlogstaal van George Bush, gevolgd door de invasie in Irak die de voedingsbodem voor IS legde. De aanslagen blijken voor sommigen ook aanleiding om op te roepen de vluchtelingenstroom een halt toe te roepen. Dat is opmerkelijk, want de vluchtelingen zijn juist het slachtoffer van vergelijkbaar barbaars geweld dat zij dagelijks hebben ervaren en nu ontvluchten.

De terroristen hebben in Parijs een gerichte aanval gedaan op onze vrije manier van leven. Juist in deze tijd is het belangrijk ons niet te laten uitspelen en de eenheid te bewaren. Ons land heeft een lange traditie van opvang en integratie van migranten en vluchtelingen. Door de eeuwen heen zijn mensen met diverse culturele achtergronden in onze samenleving geïntegreerd. In die samenleving is geen ruimte voor sociale uitsluiting. Radicale elementen worden niet getolereerd.

In 2006 namen Hans Dijkstal en Mohamed Rabbae het initiatief voor oprichting van de beweging ‘één land één samenleving’ als antwoord op de toenemende intolerantie in de samenleving. Die beweging richt zich op een ‘samenleving, die kracht put uit de aanwezigheid van mensen met diverse culturele en etnische achtergronden’. Onze landsgrenzen zijn nu verschoven naar Europese buitengrenzen. Het wordt hoogtijd voor een Europese beweging om de toegevoegde waarde van nieuwkomers tot zijn recht te laten komen op basis van respect, solidariteit en tolerantie.

1 reactieEen reactie plaatsen

Middeleeuwse Kliklijn

IMG_0070

Bezoekers van het Palazzo Ducale in Venetië kunnen zich een beeld vormen van de bezorging van aanklachten van misstanden zoals belastingontduiking, omkoperij en verduistering van staatsgeld. Vlakbij de beroemde Brug der Zuchten is in de muur een bas-reliëf te bewonderen in de vorm van een leeuwenmuil met daaronder een tekst die vertaald luidt: “Geheime aanklachten tegen degenen, die diensten en plichten verheimelijken of in het geheim afspreken om hun ware gewin te verbergen”. In de zogenaamde ‘mond van de waarheid’ van de leeuwenmuil konden aanklachten anoniem worden gedeponeerd. Vanuit een geheime kamer achter de muur kon de magistraat de aanklachten via een kluis ophalen.

De laatste tien jaar heeft Nederland ook een concept om misdaden anoniem te melden, namelijk Meld Misdaad Anoniem (afgekort tot M). Burgers kunnen anoniem bellen naar de meldlijn om wetsovertredingen te melden. M is een zelfstandige stichting die de anonimiteit van de tipgever garandeert. Justitie, politie en opsporingsdiensten kunnen de anonieme tips gebruiken bij opsporingsonderzoeken. Op de website meldt M een toename van meldingen van brandstichting en mensenhandel. In de eerste helft van dit jaar stuurde de stichting 8.330 meldingen naar politie en opsporingsinstanties, met 842 aanhoudingen tot gevolg.

Onze nationale meldlijn is niet geheel onomstreden. Zo zijn de telefoongesprekken naar M niet wettelijk beschermd. Politie en opsporingsdiensten kunnen gesprekken met toestemming van het Openbaar Ministerie aftappen. Justitie in Rotterdam bracht een vrouw in gevaar door een van haar afgetapt telefoontje over een dodelijke steekpartij openbaar te maken en de gegevens op te nemen in het dossier van de verdachten. Een groot bezwaar vormen de valse anonieme tips. Criminelen slaan veelvuldig vals alarm om hun concurrenten erin te luizen. Ybo Buruma uitte in het openbaar zijn kritiek op de onterechte bescherming van valse tipgevers: “Wij hebben inmiddels – met de anonieme tips aan de Criminele Inlichtingen Eenheid en de Stichting Meld Misdaad Anoniem – een systeem opgebouwd waarin lasteraars meer worden beschermd en geloofd dan onschuldige mensen die eigenlijk zichzelf moeten vrijpleiten. Vroeger beschermde het recht ons tegen valse aangiften, maar die tijd is helaas voorbij.”

De middeleeuwse kliklijn lijkt effectiever. De leeuwenmuilen maakten onderdeel uit van een uitgekiend systeem. Tipgevers hoefden niet bang te zijn voor vervelende consequenties en aangiftes werden zorgvuldig getoetst. Anonieme aanklachten werden slechts in behandeling genomen als er tenminste twee getuigen in de aanklacht stonden vermeld. De aanklachten werden verbrand als er geen handtekening van de aanklager en geen betrouwbare getuigen waren opgenomen. Aanvullend onderzoek en bewijsmateriaal  was nodig voordat men tot actie overging.

Napoleon vernietigde veel leeuwenmuilen, omdat deze symbool stonden voor de Venetiaanse machthebbers. Kunnen wij de principes van de middeleeuwse kliklijn weer in ere herstellen?

 

0 ReactiesEen reactie plaatsen

Homo Economicus

conevolutie

De Middeleeuwen stonden in het teken van de kerkelijke overheersing en de verering van God. Tot de dag van vandaag worden nog steeds godsdienstoorlogen uitgevochten. In onze Grondwet van 1848 werd de godsdienstvrijheid uiteindelijk bekrachtigd. Vorige eeuw werd gedomineerd door Wereldoorlogen en de hunkering naar vrijheid. In 1957 kwam deze wens in vervulling. In dat jaar werd het Verdrag van Rome afgesloten om de samenwerking tussen de landen in Europa te bevorderen. De voorloper van de huidige Europese Unie werd opgericht om duurzame vrede tot stand te brengen in het onstabiele Europa van na de Tweede Wereldoorlog. Nu vechten we in ons economisch systeem een strijd van allen tegen allen om geld te verdienen ten koste van de ander.

Het moderne leven wordt gedomineerd door de wurggreep van de economie op onze samenleving. Alles draait om geld, groei en productiviteit. De kwartaalcijfers van bedrijven sturen het gedrag van bestuurders en investeerders. De angst afgestraft te worden door beleggers noopt bedrijven tot een korte termijn beleid en het doorschuiven van de echte problemen. Bedrijven die in de gevarenzone terecht komen vormen weer een prooi voor speculanten die uit zijn op hun ondergang. In de financiële wereld hoef je het geld niet eens te bezitten om te speculeren. Via een hefboomconstructie wordt met geleend geld gespeculeerd. Zonder waarde toe te voegen wordt met geld nog meer geld gemaakt. Wij doen volop mee aan de ratrace. De moderne mens is een calculerende consument geworden. De belangen zijn echter tegengesteld: tegenover elke winnaar staan vele verliezers. Het hedendaagse kapitalisme heeft veel weg van een piramidespel met de samenleving in de kansloze voet van de piramide.

In één van haar laatste kersttoespraken sprak Koningin Beatrix de volgende wijze woorden: “Geen land kan er wél bij varen als mensen alleen zijn gericht op eigen gewin. Bij het bepalen van de waarde van alles moet daarom meer gelden dan geld alleen. Geldzucht en zich verrijken vervormen het doel van de economie.”
Zij gaf de boodschap mee om altijd en bewust een generatie vooruit te kijken: “In elke besluitvorming moet de kwaliteit van de toekomst meetellen. Die ligt in beschermen van natuur en milieu, respect voor het culturele erfgoed en onderkennen van de immateriële waarden die zin geven aan beschaving. Met de afwegingen die nu worden gemaakt staat ook het leven van wie na ons komen op het spel; niemand mag daarvoor de ogen sluiten.”

Ons land heeft behoefte aan duurzame oplossingen die ook houdbaar zijn voor toekomstige generaties. De werkelijkheid is helaas anders. Wat de aandeelhouderswaarde is voor bedrijven, zijn de peilingen voor politici. Dus kiezen ook politici veelal ook voor korte termijn oplossingen waarmee zij snel kunnen scoren en schuiven de echte problemen door. Het is duidelijk dat de vrije markteconomie en de overheid alleen geen duurzame toekomst kunnen bieden. De verzorgingsstaat en het Zwitserlevengevoel komen nooit meer terug. Mensen moeten weerbaarder worden en de samenleving moet meer regie nemen. Mensen krijgen daardoor ook meer invloed over de eigen toekomst, onderwijs, werk, zorg en hun pensioen.

0 ReactiesEen reactie plaatsen

Droomrede

troonrede willem alexander 2014 anp_0

Leden van de Staten-Generaal,

Het kabinet legt de basis voor een duurzame en sociale samenleving. Dit vergt een ingrijpende paradigmaverschuiving. De houdbaarheid van ons centraal geleide kapitalistische systeem heeft de grenzen bereikt. We zullen toegroeien naar een netwerksamenleving waarin niet langer het geldverkeer, maar de waardecreatie centraal staat. Beschermde monopolies worden afgebroken. En dominante instituties worden gedwongen de macht af te staan ten gunste van de netwerksamenleving.

Afhankelijkheid financiële sector verkleinen
Machtsoverdracht door de banken heeft de hoogste prioriteit. Nieuwe sociale netwerkbanken zullen de rol van bankiers overnemen. Crowd Funding of Peer2Peer Lending zal de huidige monopolie van de banken doorbreken. Dit is noodzakelijk om de macht die bankiers nu op de economie uitoefenen te verminderen. De miljarden staatssteun aan de banken wordt in hoog tempo afgebouwd. Gelijktijdig worden spelregels, toezicht en controle op kredietwaardigheid voor netwerkbanken ingeregeld.

Overhead en bureaucratie verminderen
De overhead en de bureaucratie van ons land zijn te groot. De daaruit voortvloeiende lastendruk bij burgers en bedrijven is te hoog. Dit tast onze concurrentiepositie aan. Ons land gaat daarom de overheid afslanken. Dit vergt een herbezinning op het bestaansrecht van de overheid. Deze is gelegen in het feit dat centraal geregeld wordt wat het individu alleen niet tot stand kan brengen. Daaronder valt het bevorderen van de samenwerking tussen burgers en het beschermen van de collectieve belangen. Tot de kerntaken van de overheid worden gerekend: het waarborgen van de veiligheid, de rechtspraak, het onderwijs, de zorg en een gemeenschappelijke infrastructuur. De overheid zal uitvoerende taken beëindigen en afstoten. De overheid zal in geen geval taken behouden die de markt beter kan uitvoeren.

Perspectief bieden
Ons land moet nu de basis leggen voor toekomstige generaties. Nederland moet weer excelleren en mondiaal een herkenbare en vooraanstaande rol vervullen. Dat kan alleen succesvol als we ook weten waar we met ons land naar toe willen. De Nederlandse economie heeft een nieuwe kurk nodig voor de komende decennia. Daarvoor zijn volop kansen. Ons land zal investeren in het versterken van de kenniseconomie. Daarbij past ook ons handelsmerk waterbeheer en duurzaamheid met behoud van de eeuwenoude handelstraditie. Het spreekt voor zich dat investeren in hoogwaardig onderwijs randvoorwaardelijk is. Ook moet er voldoende ruimte komen voor onderzoek en innovatie.

Hervormingen doorvoeren
Het Staatsbestel van ons land dateert van 1848. Ook ons stelsel voor sociale zekerheid, dat vlak na de oorlog werd ingevoerd, is verouderd. Grondige hervormingen zijn noodzakelijk om ons land voor te bereiden op de toekomst. De sociale zekerheid, arbeidsmarkt en woningmarkt worden gemoderniseerd. Het hebben van schulden zal niet langer worden beloond. Daar komen gezonde prikkels voor in de plaats om het aflossen van schulden te bevorderen. De inrichting van de overheid, het Huis van Thorbecke, wordt teruggebracht tot twee bestuurslagen. De regio richt zich op het lokaal bestuur en dienstverlening. De provincies komen te vervallen. En de centrale overheid behoudt de beleids- en inspectietaken. De regio’s worden gestimuleerd samen te werken in de uitvoering van alle generieke taken.

Vluchtelingen opvangen
Na de financiële, de banken- en de economische crisis hebben we nu te maken met de vluchtelingencrisis. Het bezweren van deze crisis is een enorme uitdaging voor Nederland en Europa. Het is de lakmoesproef voor de Europese samenwerking en samenleving. Ons land streeft ernaar om op korte termijn de vluchtelingen op een menswaardige wijze op te vangen en op langere termijn tot structurele oplossingen in de regio’s te komen.

Milieuproblemen aanpakken
Voor het voortbestaan van de mensheid op langere termijn zal op korte termijn een antwoord gevonden moeten worden op de bedreigingen van het milieu. De toenemende frequentie van extreem weer, de gevolgen daarvan voor onze waterhuishouding en voor het klimaat en de voedselvoorziening vragen om snelle maatregelen op Europees en mondiaal niveau. Alleen dan kunnen deze effectief zijn. De Nederlandse samenleving heeft in het verleden haar inventiviteit bewezen op het gebied van watermanagement en voedselproductie. Wij gaan de export van deze kennis en productie op mondiaal niveau intensiveren.

Paradigmaverschuiving mogelijk maken
Via sociale media zullen burgers actief worden betrokken bij beleidsvorming en besluitvorming. Het parlement zal permanent rekening moeten houden met de gevoelens onder de bevolking. De overheid wordt open en zal transparant communiceren. Overheidsdata wordt vrijgegeven voor hergebruik. Een beveiligde digitale snelweg wordt aangelegd. Deze zal mensen, bedrijven, overheden in binnen- en buitenland met elkaar verbinden. Daardoor zullen nieuwe samenwerkingsvormen ontstaan. Nieuwe verdienmodellen zullen hun intrede doen. De afhankelijkheid van overheid en bedrijven zal afnemen. Er zal een nieuwe economie ontstaan, die wordt gemaakt door de netwerksamenleving. En binnen die samenleving kan ieder individu invulling geven aan zijn/haar eigen droom.

Leden van de Staten-Generaal,

Vast staat dat veel aandacht en inspanning van U zal worden gevraagd bij de zwaarwegende  beslissingen die nodig zijn om een ingrijpende paradigmaverschuiving mogelijk te maken. U mag zich daarin gesteund weten door het besef dat velen U wijsheid toewensen en met mij om kracht en Gods zegen voor U bidden.

1 reactieEen reactie plaatsen

Van massaproductie naar massa individualisering

individualization

Als we iets hebben geleerd van de naoorlogse geschiedenis dan is het dat een maakbare samenleving een illusie is. De wereld verandert in een hoog tempo in een richting die wij moeilijk kunnen voorspellen. Daarbij komt dat die wereld steeds complexer wordt. Om te kunnen overleven moeten we de complexiteit omarmen door te snel te reageren op gebeurtenissen en onze krachten bundelen. Voorbeelden daarvan zien we in de omslag van de hedendaagse oorlogsvoering en in de financiële wereld. Maar ook de industrie past zich snel aan om tegemoet te komen aan snel veranderende wensen van klanten en om de concurrentie het hoofd te bieden.

Bedrijven werden aanvankelijk groot door te streven naar volume. Zij leverden veel producten met een bescheiden winst. De nadruk lag daarbij op verlaging van de kostprijs door veel en efficiënt te produceren. Ford zette de toon door auto’s als massaproduct te ontwikkelen. De T-Ford was daardoor de goedkoopste auto op de markt op dat moment. En Ford ging heel ver in het streven naar efficiency. Henry Ford zou over zijn T-Ford hebben gezegd: “Je kunt hem bij ons in alle kleuren kopen, als het maar zwart is.” Dat standpunt was echter niet lang houdbaar. Klanten wilden andere kleuren en andere type auto’s. Ook de concurrentie ging zich onderscheiden door auto’s af te stemmen op de behoefte van de klant. Zo werd de omschakeling gemaakt naar massa individualisering. Dit is een combinatie van maatwerk en massaproductie, waarbij de klant krijgt wat hij of zij wil. Volkswagen introduceerde een nieuwe productiemethode op basis van uniforme bouwsteentjes, die de belangrijkste innovatie wordt genoemd sinds de introductie van de lopende band door Henry Ford.

De industrie heeft, al dan niet gedwongen door de concurrentie, de omslag gemaakt naar de vraag van de klant. Maar banken, pensioenverzekeraars en overheden zijn daarbij ver achter gebleven. Bij hen staat nog steeds hun eigen proces centraal. Bij gebrek aan concurrentie leveren zij al jaren een zwarte T-Ford. Banken en overheden zeggen de klant centraal te zetten. Zij leggen daarover zelfs een eed af. Door de wijze waarop zij zijn georganiseerd kúnnen zij de klant eenvoudig weg niet centraal zetten. Daardoor zit de klant opgezadeld met de complexiteit die bureaucratische organisaties de samenleving opleggen. Annemarie van Gaal luidt in het fd de noodklok: “Onze samenleving is veel te complex. Wat doen wij elkaar aan? We verwachten van mensen met problemen dat zij weten wat een ‘belastingvrije voet’, ‘exploot’ of ‘bronheffing’ inhouden, welke loketten er zijn en waar de afkortingen wsnp, gkb en csz voor staan.”

Van Gaal vreest dat er steeds meer mensen afhaken en pleit voor een ministerie van Eenvoud. Dat laatste is natuurlijk een illusie. De complexiteit van onze samenleving zal alleen maar toenemen. We kunnen administratieve processen wel beter afstemmen op individuele omstandigheden van mensen. Massa individualisering is inmiddels ook in administratieve omgevingen realiseerbaar. Het wordt dus tijd dat private en publieke dienstverleners zich gaan richten op de individuele omstandigheden van hun klanten. Mensen willen zich bezig houden met het opbouwen van hun leven en niet met zinloze bureaucratie.

0 ReactiesEen reactie plaatsen

Na promotie volgt demotie

150211 Demotie

Als medewerkers ‘resources’ worden genoemd, dan weet je meteen hoe laat het is. Het personeel wordt dan gezien als kostenpost voor het bedrijf. En op kosten moet in crisistijd worden bezuinigd. Dat kan door de salarissen een aantal jaren niet te verhogen. Je kunt de dure krachten ook ontslaan. Maar demotie is ook een optie. We vragen een aantal – veelal oudere – medewerkers om een deel van hun riante salaris in te leveren. Dat is een bezuiniging die socialer is dan ontslag.

Behoud van jonge talenten
Veel IT-bedrijven kampen met een hoge salarislast. In de negentiger jaren zijn de salarissen in de IT-industrie sterk gegroeid. Soms wel met 10 procent per jaar. Na 2002 kwam een einde aan de riante verhogingen. Daardoor is er een scheefgroei ontstaan in het salarishuis. Jonge talenten bleven achter in hun salarisontwikkeling. Alleen door van baan te veranderen konden zij hun salaris opkrikken. Door verlaging van het salaris van de veelverdieners kan nu een einde worden gemaakt aan de oneerlijke situatie door de vrijgekomen salarisruimte te benutten om medewerkers die achter zijn gebleven in hun salarisontwikkeling bij te trekken. Jonge talenten kunnen daardoor worden behouden voor de organisatie.

Van kosten besparen naar waarde toevoegen
Bij het verlagen van salarissen van oudere medewerkers kunnen niettemin kanttekeningen worden geplaatst. Als gevraagd wordt loon in te leveren omdat de winstgevendheid onder druk staat, dan is er geen sprake van een demotie maar van een loonoffer. Uit het oogpunt van solidariteit ligt het dan voor de hand dat iedereen inlevert. En dat de sterkste schouders de zwaarste lasten dragen. Maar belangrijker is de oorzaak aan te pakken. Winsten van IT-bedrijven staan onder druk omdat zij te veel afhankelijk zijn van een ouderwets verdienmodel, namelijk detachering. Het uurtje-factuurtje heeft zijn langste tijd gehad. De expertise is niet langer schaars en kan goedkoper worden ingehuurd bij brokers of via marktplaatsen voor zzp’ers. Opdrachtgevers vragen in toenemende mate om toegevoegde waarde van IT die aantoonbaar resulteert in efficiencyverbetering, TCO verlaging of innovatiekracht. IT-bedrijven zullen moeten opschuiven in de waardeketen om hun winsten op peil te houden.

Demotie is een personeelsinstrument
Demotie is een instrument van personeelsbeleid. Toen ik werd benoemd als adjunct directeur moest ik een nieuw arbeidscontract tekenen met daarin een demotieclausule. Als ik de verwachtingen niet zou kunnen waarmaken dan kon het bedrijf besluiten mij weer de positie van consultant aan te bieden. Maar ik zou zelf ook uit eigen initiatief een stap terug kunnen doen. Bij aanstelling als adjunct directeur gaat het salaris omhoog. Je kunt dan besluiten het bestedingspatroon op het hogere inkomen af te stemmen. Maar je kent het risico van verlaging van het inkomen bij mogelijke demotie. Als personeelsinstrument kan demotie worden ingezet zonder beschadiging van de medewerker. Die wordt altijd in zijn of haar kracht ingezet. En het salaris groeit of daalt afhankelijk van de zwaarte van de functie. Demotie is ook een goed instrument om oudere medewerkers langer aan het werk te houden. Oudere medewerkers kunnen dan geleidelijk afbouwen en de kennis blijft dan behouden voor de organisatie.

Benut potentieel van mensen
Bedrijven die medewerkers zien als kostenpost benutten onvoldoende het potentieel van mensen. Veel belangrijker is te kijken naar de waarde die medewerkers vertegenwoordigen. Dit uit zich bijvoorbeeld in loyaliteit, innovatiekracht en ondernemerschap. Het salaris moet gelijke tred houden met de waarde die medewerkers toevoegen. Stijgt de waarde dan stijgt de beloning. Daalt de waarde dan neemt het inkomen af. Promotie is een logische beloning voor toenemende toegevoegde waarde. Demotie is geen straf voor afnemende waarde. Het is een bewuste keus van het bedrijf of medewerker om een stap terug te (laten) doen. Als we mensen langer aan het werk willen houden dan is het onvermijdelijk dat na promotie uiteindelijk demotie volgt.

0 ReactiesEen reactie plaatsen

Diplomabureaucratie

bureaucratie

De complexiteit van de overheid maakt het voor de burger lastig om onze bureaucratie te begrijpen en er mee om te gaan. Die bevindingen stuurde de Nationale ombudsman naar de Tweede Kamer. Burgers worden geconfronteerd met een onbegrijpelijke overheid. Zo heeft een bijstandsmoeder bijvoorbeeld te maken met twaalf bronnen van inkomsten of aftrek. Met name laagopgeleiden hebben moeite de overheidsbureaucratie te begrijpen. Maar zelfs hoger opgeleide burgers en de ambtenaren zelf hebben moeite onze overheid te doorgronden.

De overheid als systeem
De ombudsman vergroot de verschillen uit tussen de ‘overheid als systeem’ en de leefomgeving van de burger. Voor de overheid staan de systeemwaarden voorop. Dit wordt ervaren als een papieren werkelijkheid van wetten en regels die zich vaak moeilijk verhouden tot de maatschappelijke werkelijkheid. Complexiteit, bureaucratie en gebrek aan inlevingsvermogen veroorzaken spanningen tussen overheid en burger. Daarbij komt dat wet- en regelgeving complex zijn en voortdurend aan verandering onderhevig zijn. Maar ook de overheid zelf is complex. Meerdere overheidsorganisaties tegelijk zijn betrokken bij één onderwerp dat de burger raakt. Die overheidsorganisaties spreken niet de taal van de burger en dringen burgers dan ook nog gebrekkig werkende digitale portalen op.

Complexiteit omarmen
Niemand zal bestrijden dat er veel wetten en regels zijn en bovendien nog ingewikkeld ook. De oproep van de Ombudsman voor eenvoud en minder regels zal niets opleveren. Regels zijn noodzakelijk om de samenleving in goede banen te leiden. Overheden realiseren zich dat de crisis niet het gevolg was van deregulering maar van slechte regulering. Globalisering, instabiliteit en toenemende complexiteit van de samenleving vragen om nieuwe regelgeving en aanpassing van bestaande regels. Het aantal regels zal blijven groeien en de regels worden steeds complexer. Het heeft geen zin de complexiteit te bestrijden. We moeten een middel zien te vinden daarmee om te gaan.

Niet de regels maar gevolgen tonen
De overheid zou de burger bijvoorbeeld niet voortdurend moeten confronteren met de regels zelf, maar met de gevolgen daarvan voor de individuele situatie. Neem bijvoorbeeld de maximum snelheden op onze autosnelwegen. Dagelijks passeer ik een bord met 120 met onderbord ‘6-19 uur’ en ‘bij gesloten spitsstrook’. In de ochtendspits zou de spitsstrook open moeten zijn, maar soms toont het matrixbord een rood kruis. Even verderop geeft het kantelwalsbord ‘100’ aan en de matrixborden ‘90’. In plaats van het volgen van alle instructies van de wegbeheerder zou ik liever mijn aandacht bij het verkeer willen houden. Dus zou het beter zijn aan automobilisten de maximaal toegestane snelheid door te geven via een kastje in de auto. Hetzelfde zou de overheid kunnen doen bij invoering van nieuw beleid: toon de individuele consequenties in een web portaal. Bij de mislukte introductie van de inkomensafhankelijke zorgpremie had daardoor veel duidelijk verschaft kunnen worden.

Een ander type ambtenaar
In het bedrijfsleven verplaatsen accountmanagers zich in de situatie van zijn of haar klant. Zij regelen de contacten tussen klanten en de vele interne loketten in hun organisatie. De klant hoeft dan niet zelf al die loketten langs. Zo zou de overheid ook kunnen werken. De overheid zou veel meer moeten investeren in een goede frontoffice, die deels bestaat uit een elektronisch loket waar eenvoudige zaken zoveel mogelijk automatisch afgehandeld worden. Voor de complexe processen zijn er in die frontoffice accountmanagers die de burger begeleiden. Dit model vereist een ander type ambtenaar, iemand die goed is in het contact met de burger en zelf zijn of haar weg weet te vinden in de organisatie. Van een burger mag je niet verwachten dat die is opgeleid om de overheid te doorgronden. Mensen willen zich bezig houden met hun eigen leefomgeving en niet leven in een diplomabureaucratie.

0 ReactiesEen reactie plaatsen